Cách trị ho bằng lá hẹ là bài thuốc dân gian phổ biến, đơn giản nhưng hiệu quả. Nhờ đặc tính kháng khuẩn và làm ấm tự nhiên, lá hẹ mang làm dịu cơn ho, hỗ trợ tiêu đờm và cải thiện sức khỏe đường hô hấp.

1. Vì sao lá hẹ có tác dụng trị ho?

Lá hẹ thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị các loại ho khan, ho có đờm, ho do cảm lạnh, viêm họng. Đặc biệt là khả năng trị ho hiệu quả, nhờ vào các thành phần hóa học và đặc tính dược lý nổi bật.

• Tính kháng khuẩn và kháng viêm: Lá hẹ chứa các hợp chất lưu huỳnh hữu cơ như allicin, saponin, và flavonoid. Những chất này có khả năng ức chế sự phát triển của một số loại vi khuẩn và virus, đồng thời giảm thiểu phản ứng viêm tại niêm mạc họng và phế quản. Nhờ đó, lá hẹ giúp làm dịu cổ họng, giảm sưng tấy và trực tiếp làm giảm các cơn ho do viêm nhiễm.
• Làm ấm và thông phế: Theo Đông y, lá hẹ có tính ấm, vị hơi cay, giúp tán hàn và làm thông thoáng đường hô hấp. Điều này đặc biệt hữu ích cho các trường hợp ho do cảm lạnh, ho đờm trắng loãng.
• Hỗ trợ tiêu đờm: Các hoạt chất trong lá hẹ có thể kích thích các tuyến tiết dịch đường hô hấp, làm loãng đờm đặc và giúp chúng dễ dàng được ho khạc ra ngoài. Điều này cải thiện tình trạng tắc nghẽn đường thở do đờm.
• Làm dịu kích ứng: Mùi thơm nhẹ và các tinh chất trong lá hẹ có tác dụng làm dịu niêm mạc họng đang bị kích ứng, giảm cảm giác ngứa rát, khó chịu, từ đó làm giảm tần suất các cơn ho.

2. 4 cách dùng lá hẹ để trị ho

2.1. Trị ho bằng Lá hẹ chưng đường phèn

Đây là bài thuốc phổ biến và đơn giản nhất, phù hợp cho nhiều loại ho, đặc biệt là ho do cảm lạnh.

Thành phần:

• Lá hẹ tươi: 30-50g (khoảng 1 nắm tay đầy)
• Đường phèn: 20-30g (tùy khẩu vị)

Cách làm:

• Rửa sạch lá hẹ, để ráo nước, thái nhỏ hoặc giã dập.
• Cho lá hẹ đã thái/giã và đường phèn vào một chén nhỏ hoặc bát sứ.
• Hấp cách thủy khoảng 20-30 phút cho đến khi đường phèn tan hết và lá hẹ tiết ra nước.

Cách dùng: Chắt lấy nước cốt để uống khi còn ấm. Có thể ăn cả phần lá hẹ đã chưng. Dùng 2-3 lần/ngày, mỗi lần 1-2 thìa cà phê (đối với trẻ lớn) hoặc 1-2 thìa canh (đối với người lớn).

2.2. Trị ho bằng Lá hẹ hấp mật ong

Mật ong tăng cường tác dụng kháng khuẩn, làm dịu cổ họng và giúp lá hẹ dễ uống hơn.

Thành phần:

• Lá hẹ tươi: 20-30g
• Mật ong nguyên chất: 2-3 thìa canh

Cách làm:

• Rửa sạch lá hẹ, thái nhỏ hoặc giã nát.
• Trộn lá hẹ đã thái/giã với mật ong trong một chén nhỏ.
• Hấp cách thủy khoảng 10-15 phút hoặc để hỗn hợp ngấm trong khoảng 30 phút ở nhiệt độ phòng.

Cách dùng: Uống trực tiếp 1-2 thìa cà phê hỗn hợp, 2-3 lần/ngày.

Lưu ý: Không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi do nguy cơ ngộ độc botulism từ mật ong.

2.3. Trị ho bằng Lá hẹ và gừng tươi

Gừng tươi giúp tăng cường tính ấm, giải cảm và tiêu đờm, rất phù hợp cho ho do lạnh, ho có đờm trắng.

Thành phần:

• Lá hẹ tươi: 30g
• Gừng tươi: 5-7 lát mỏng (khoảng 10-15g)
• Đường phèn: 20g (tùy khẩu vị)
• Nước lọc: 150ml

Cách làm:

• Rửa sạch lá hẹ và gừng. Gừng cạo vỏ, thái lát mỏng hoặc đập dập.
• Cho lá hẹ, gừng và đường phèn vào nồi, đổ nước lọc.
• Đun nhỏ lửa khoảng 15-20 phút cho đến khi các nguyên liệu tiết hết chất.

Cách dùng: Chắt lấy nước cốt để uống khi còn ấm. Dùng 2-3 lần/ngày.

2.4. Cháo lá hẹ giúp giảm ho

Cháo lá hẹ là món ăn vừa bổ dưỡng, dễ tiêu hóa, vừa giúp làm ấm cơ thể và hỗ trợ giảm ho, đặc biệt phù hợp cho người ốm, trẻ nhỏ.

Thành phần:

• Lá hẹ tươi: 50g
• Gạo tẻ: 50g
• Thịt băm (tùy chọn): 30g
• Gia vị: Nước mắm, hạt nêm (vừa đủ)

Cách làm:

• Gạo vo sạch, nấu thành cháo.
• Lá hẹ rửa sạch, thái nhỏ.
• Thịt băm ướp gia vị, xào sơ.
• Khi cháo chín nhừ, cho thịt băm vào, đun sôi lại. Cuối cùng, cho lá hẹ thái nhỏ vào, khuấy đều rồi tắt bếp.

Cách dùng: Ăn khi cháo còn ấm. Dùng 1-2 lần/ngày.

Lưu ý: Món cháo này không chỉ giúp giảm ho mà còn cung cấp dinh dưỡng, rất tốt cho người đang ốm.

3. Những lưu ý an toàn khi dùng lá hẹ chữa ho

Để sử dụng lá hẹ hỗ trợ trị ho một cách an toàn và tối ưu hiệu quả, bạn cần lưu ý những vấn đề dưới đây:

• Luôn tuân thủ đúng liều lượng khuyến nghị cho từng công thức và không lạm dụng. Việc dùng quá nhiều lá hẹ có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu hoặc tiêu chảy do tính ấm và các hợp chất đặc trưng của dược liệu này.
• Lá hẹ mang tính ấm. Do đó, cần thận trọng khi áp dụng cho những người có thể trạng nóng trong hoặc các trường hợp ho do nhiệt, biểu hiện bằng ho khan, đờm vàng đặc, sốt cao. Trong những tình huống này, ưu tiên các dược liệu có tính mát hơn hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia y tế là cần thiết để tránh làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh.
• Luôn lựa chọn lá hẹ tươi sạch, không có dấu hiệu sâu bệnh hay nhiễm hóa chất. Rửa sạch kỹ lưỡng lá hẹ và các nguyên liệu khác dưới vòi nước chảy trước khi chế biến để loại bỏ bụi bẩn và các tạp chất.
• Các phương pháp từ lá hẹ là giải pháp hỗ trợ, không phải là thuốc điều trị chính. Chúng không thể thay thế phác đồ điều trị y tế trong các trường hợp nhiễm trùng nặng như: viêm phổi, viêm phế quản do vi khuẩn hoặc các bệnh lý hô hấp mãn tính đòi hỏi sự can thiệp chuyên sâu từ bác sĩ
• Không sử dụng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi
• Phụ nữ có thai hoặc cho con bú cần có sự tham vấn từ bác sĩ trước khi dùng
• Người có bệnh nên như tiểu đường, huyết áp thấp, các vấn đề về dạ dày hoặc đang sử dụng thuốc điều trị cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, tránh tương tác thuốc.

Cách trị ho bằng lá hẹ không mang lại hiệu quả giống nhau trên mọi đối tượng bởi mỗi người có một cơ địa khác nhau. Bài thuốc này chỉ phù hợp cho những trường hợp ho ở giai đoạn đầu khởi phát. Đây là bài thuốc dân gian nên cần kiên trì sử dụng để đạt được hiệu quả tối ưu.